كارشناسان حوزه آسيب‌هاي اجتماعي بر اين عقيده‌اند كه براي داشتن يك سياستگذاري كارآمد بايد با سياست‌هاي مبتني بر آسيب‌ها آشنا بود تا بتوان در جهت كاهش آسيب‌هاي اجتماعي حركت كرد. تدوين اطلس مسائل اجتماعي نيز در نيمه دوم سال 94در همين راستا بود تا سياستگذاران بتوانند تصميمات دقيق‌تر و درست‌تري درخصوص كاهش آسيب‌ها در كشورمان داشته باشند. حالا قريب به 6ماه از رونمايي از اين اطلس مي‌گذرد. روزبه كردوني، مديركل آسيب‌هاي اجتماعي وزارت رفاه درخصوص ويژگي‌هاي اطلس مسائل اجتماعي با همشهري گفت‌وگو كرد كه در ادامه مي‌خوانيد.
- اطلس مسائل اجتماعي چه مواردي را شامل مي‌شود؟
تدوين اطلس مسائل اجتماعي به‌منظور ساماندهي و به‌دست آوردن تصويري جامع از وضعيت مسائل جاري كشور بود كه در اين راستا مسائل جمعيتي، اجتماعي و اقتصادي در بعدي جامع‌نگر ديده شده و تلاش كرديم تا در تدوين اين اطلس هر منطقه را با توجه به شرايط و ظرفيت‌هاي اجتماعي و اقتصادي و جمعيتي آن بررسي كنيم. ضمن اينكه در اين اطلس سعي شده به‌منظور افزايش سرعت در انتقال اطلاعات حجم اين اطلاعات كاهش پيدا كرده و داده‌هاي غيرمنسجم يكدست شوند. يكي ديگر از ويژگي‌هاي مهم اين اطلس اين است كه مسائل اجتماعي را در سطح استاني و شهرستاني بررسي كرده‌ايم؛ چراكه با شناخت پراكندگي مسائل اجتماعي در اين دو سطح مي‌توانيم با رويكردي منطقه‌محوري تصويري جامع از مسائلي كه در هر استان و شهرستان وجود داشته باشد را داشته باشيم.
- با طراحي اين اطلس قرار است چه تغييراتي را در حوزه مسائل اجتماعي شاهد باشيم؟
تدوين اطلس مسائل اجتماعي با توجه به اينكه نقاط آسيب‌پذير را به مسئولان نشان مي‌دهد به آنها در حوزه سياستگذاري هم كمك مي‌كند تا بتوانند با توجه به نوع آسيب‌ها و جغرافياي همان منطقه درخصوص آسيب‌ها و آسيب‌ديدگان مداخله كنند و راهكارها و سياست‌هاي محلي را داشته باشند نه اينكه يك نسخه واحد براي تمام مناطق، شهرستان‌ها و محله‌ها درخصوص آسيب‌ها داشته باشند.
- پس اين اطلس نخستين گام براي مداخله مؤثر در كنترل و كاهش آسيب‌هاي اجتماعي تلقي مي‌شود؟
درست است؛ چراكه تا وقتي شناخت درستي از وضعيت مسائل اجتماعي نداشته باشيم نمي‌توانيم راهكاري هم براي رفع آنها ارائه دهيم. اين اطلس زمينه‌اي را براي سياستگذاران فراهم مي‌كند كه پراكندگي آسيب‌ها را در سطح جامعه بشناسند و رشد مثبت يا منفي آن را متوجه شوند. با وجود اين اطلس مي‌توان نقاط آسيب‌پذير و افراد آسيب‌ديده را شناسايي كرد و يك الگوي سني و جنسي از افراد در معرض آسيب و آسيب‌ديده داشت.
- با توجه به ورود مقام معظم رهبري در مسئله آسيب‌هاي اجتماعي و دغدغه ايشان درخصوص كاهش آسيب‌ها، روند مقابله با آسيب‌ها را چگونه پيش‌بيني مي‌كنيد؟
ورود رهبري به مقوله آسيب‌هاي اجتماعي يك اتفاق مهم بود چون باعث شد حساسيت عمومي و حساسيت سياستي در آسيب‌ها چند‌برابر شود و مطالبه معظم‌له از دستگاه‌ها باعث شد تا دستگاه‌ها با جديت بيشتري اين مسئله را دنبال كنند. دولت‌هاي يازدهم و دوازدهم رئيس‌جمهور نيز نسبت به آسيب‌هاي اجتماعي و ضرورت كنترل و كاهش آن حساسيت ويژه‌اي دارند و اين حساسيت باعث شده تا دولت در اين زمينه اقدامات مهمي داشته باشد به‌گونه‌اي كه در برخي حوزه‌ها و شاخص‌هاي اجتماعي شاهد بهبود وضعيت بوده‌ايم.
- اين بهبود وضعيت شامل چه مواردي بوده؟
به‌عنوان مثال در نزاع و درگيري با توجه به داده‌هاي اطلس 3شهرستان از استان تهران در فهرست 10شهرستان با بيشترين ميزان نزاع قرار دارند اما خود استان تهران با توجه به جمعيت بالاي 13ميليون نفره جزو 5استان با بالاترين تعداد نزاع قرار ندارد. درخصوص طلاق هم همين مسئله در برخي شهرستان‌ها صادق است به‌گونه‌اي كه با مداخلات كارشناسانه‌اي كه انجام شده ميزان طلاق در برخي استان‌ها كمتر از قبل شده است. روند صعودي طلاق در 18استان كنترل شده و در 3 استان هم روند طلاق كاهش پيدا كرده است همچنين در نزاع يا همسرآزاري شاخص‌ها بهبود پيدا كرده است.
- بهترين راهكار براي كاهش آسيب‌ها چيست؟
بهترين راهكار براي كاهش آسيب‌هاي اجتماعي موضوع پيشگيري است اما پيشگيري هم نيازمند سياست‌هاي مؤثر و كارآمد محلي و منطقه‌اي است كه مبتني بر شناخت دقيق از ماهيت و جغرافياي منطقه و جامعه هدف باشد. در اين صورت است كه مي‌توانيم بگوييم در كاهش آسيب‌ها موفق بوده‌ايم.
| مسائل اجتماعي شهرتهران | ||
| شاخص | ميزان | رتبه در كشور |
| طلاق | 37,8 درصد | 1 |
| همسرآزاري | 128,1 درهر 100 هزار نفر | 5 |
| كودك آزاري | 8,4 درهر 100 هزار كودك | 9 |
| بازماندگي از تحصيل | 60,5 درهر هزار كودك | 29 |
| خودكشي | 4,2 درهر 100 هزار نفر |
19 |
| مرگ و مير ناشي از سوءمصرف موادمخدر | 6,8 درهر 100 هزار نفر |
2 |
| نزاع | 853 به ازاي هر 100 هزار نفر | 9 |
| جرم | 402 به ازاي هر 100 هزار نفر | 4 |
| سرقت | 2347 به ازاي هر 100 هزار نفر | 1 |
اين جدول به‌صورت اختصاصي از سوي مديركل آسيب‌هاي اجتماعي وزارت رفاه به همشهري ارائه شده است.
نظر شما